Najbardziej pikantne pozycje czeskiej literatury w subiektywnym wyborze Oli Dziewy

Kultowa scena z filmu „Pociągi pod specjalnym nadzorem”, który jest adaptacją popularnej powieści Bohumila Hrabala | fot. kadr z filmu

Wśród Polaków krąży stereotyp o wybujałym, szalonym, pozbawionym barier życiu seksualnym Czechów. A co mówi o tej sferze czeska literatura? Jak ukazują erotyzm czescy pisarze? Przedstawiamy propozycję 10 najbardziej rozerotyzowanych czeskich książek.

1. ”Nieznośna lekkość bytu” Milan Kundera – erotyzm w powieści Kundery przejawia się głównie w bujnym życiu seksualnym głównego bohatera powieści – Tomasza. Pisarz nazwa te skłonności „erotycznymi przyjaźniami”. Problem zaczyna się, gdy Tomasz poznaje kobietę, którą zaczyna traktować, jako życiową partnerkę i jednocześnie nie chce rezygnować ze swoich „znajomości”. Kundera porusza problem przeciwieństw rządzących ludzkim życiem: ciało – dusza, miłość – seks, myśli – słowa. Książka pełna jest przemyśleń na temat kobiet, zdrady, cielesności, namiętności. Oto jeden z najbardziej sztampowych, ale jednocześnie kluczowych cytatów dotyczących wątku seksualności w „Nieznośnej lekkości bytu”: „Kochać się z kobietą i spać z nią to dwie namiętności nie tylko różne, ale prawie przeciwstawne. Miłość nie wyraża się w pragnieniu spółkowania (to pragnienie dotyczy przecież niezliczonej ilości kobiet), ale w pragnieniu wspólnego snu (to pragnienie dotyczy tylko jednej jedynej kobiety)”.

Przeczytaj: Milan Kundera to literacki Che Guevara

2. „..będzie gorzej” Jan Pelc – to manifest pokolenia, wychowującego się w latach 70. XX wieku w Czechosłowacji. Przymus pracy, cenzura, nękania ze strony milicji to czynniki, które wpływają na bunt młodych ludzi. Ich ucieczką jest alkohol, muzyka i seks. Książka ta jest lustrem tamtych czasów, pokazuje bez upiększeń życie seksualne młodych Czechów. Opis libacji alkoholowych oraz orgii seksualnych pozbawionych jakichkolwiek uczuć może zbulwersować. Szczególnie ze względu na język tej książki – wulgarny, soczysty, bezlitosny.

3. ”Pociągi pod specjalnym nadzorem” Bohumil Hrabal – opowieść o przemianie młodego chłopaka w mężczyznę. Pokazuje trudny, bolesny czas inicjacji (także seksualnej) oraz wyzwania, które stoją przed młodym mężczyzną. Nie sposób nie wspomnieć o kultowym momencie „Pociągów..”, kiedy to jeden z zawiadowców stacji „pieczętuje tyłeczek” telegrafistki. Warto przeczytać!

4. „Obsługiwałem angielskiego króla” Bohumil Hrabal – chyba nikt inny nie potrafiłby opisać z takim pietyzmem i romantyzmem, bez zażenowania, pierwszej wizyty młodego chłopca – pikolaka w praskim hotelu – w domu publicznym. Historia tego, co działo się w jednym z pokojów „U Rajskich” sprawia, że czytelnik przypomina sobie, jaki seks może być cudowny, jakim może być obrzędem i świętem.

5. „Ścierwopiewcy” Jan Křesadlo – erotyzm w trochę bardziej sadystycznym wydaniu. Autor powieści Jan Křesadlo, ze względu na wykonywany przez siebie zawód (psycholog kliniczny), miał dostęp do bogatego materiału na temat dewiacji i odstępstw od seksualnej normy. Głównym wątkiem jest szantaż emocjonalny, dzięki któremu znaczący członek partyjny wykorzystuje seksualnie, zmuszając do zaspokajanie jego homoseksualistycznych fantazji, człowieka trudniącego się śpiewaniem na pogrzebach. Scenerią tych aktów perwersji staje się cmentarz.

6. „Wychowanie panien w Czechach” Michal Viewegh – młody, ambitny nauczyciel języka czeskiego, niepełnoletnia córka mafiosy z poważną depresją i lekcje twórczego pisania, które mają za zadanie wyciągnąć młodą damę z marazmu. To musi skończyć się romansem! Książka przypomina trochę „Lolitę” Nabokova. Opowiada w ciekawy sposób o sztubackiej miłości, pełnej uniesień.

Przeczytaj: Pisarz o wielkiej skali głosu. Rozmowa z Michalem Vieweghiem

7. „Sprawa niewiernej Klary” Michal Viewegh – to męska książka o męskich fantazjach. Przewija się w niej wątek zdrady, który zawsze łączy się z namiętnością i emocjami. W powieści przeplatają się wątki sensacyjne i obyczajowe ze szczyptą pikanterii. Zainteresuje zarówno mężczyzn, jak i kobiety.

8. „Plastikowe M3 czyli czeska pornografia” Petra Hůlová – czego można spodziewać się po monologu praskiej prostytutki? Bezwstydne opisy, barwny język ilustrujący świat seksu, demaskowanie fantazji… Ale nie tylko. To także opowieść o ludziach i otaczającym nas digiświecie. Jest pikantnie, zabawnie i podniecająco, czasem bulwersująco i irytująco.

Przeczytaj fragment powieści

9. „Poradnik dla niegrzecznych kobiet” Irena Obermannová – jak sam tytuł sugeruje, jest to przewodnik dla nie do końca pokornych kobiet. Autorką rad jest 40-letnia kobieta borykająca się z niedawno przebytym rozwodem, matka dwóch córek, przyjaciółka. Rady udzielone przez doświadczoną kobietę dotyczą jej refleksji na temat postępowania z mężczyznami, także w łóżku. Jak możemy przeczytać o tej książce: „mocne tezy, soczysty język, intymne wyznania.”

Przeczytaj rozmowę z Ireną Obermannovą: W czeskiej historii brak bohaterek

10. „Opowieści o zwyczajnym szaleństwie” Petr Zelenka – to właściwie sztuka teatralna. Opowiada o tytułowych „zwyczajnych szaleństwach”. W ramach tych szaleństw mieszczą się również fantazje seksualne. I tak poznać możemy pewne małżeństwo, które lubi, gdy ktoś na nich patrzy podczas tego, gdy się kochają. A także przyjaciela głównego bohatera, który zaspokaja swoje potrzeby za pomocą odkurzacza. Autor opisuje te fantazje bez żadnego zażenowania, raczej z humorem. Jest to pewien wgląd w czeską wyobraźnię seksualną.

[Aleksandra Dziewa]

Czytaj także:

10 „czeskich” książek dla początkujących. Subiektywny wybór Anny Gnot
Dla ambitnych: 10 „czeskich” książek dla średniozaawansowanych