„Hrabal i inni. Adaptacje czeskiej literatury” jesienią w księgarniach [zapowiedź]

Kadr z filmu „Nieznośna lekkość bytu” w reż. Philipa Kaufmana (1988).

Jesienią ukaże się książka „Hrabal i inni. Adaptacje czeskiej literatury” pod redakcją Ewy Ciszewskiej i Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej. Znajdziemy w niej opisy i analizy filmowych adaptacji dzieł Franza Kafki, Karela Čapka, Bohumila Hrabala, Milana Kundery czy Oty Pavla, jak również utwory literatów mniej obecnych w świadomości polskich czytelników – Ladislava Fuksa, Karela Michala czy Słowaka Ladislava Grosmana. Nie zabranie także autorów literatury współczesnej: Michala Viewegha i Petra Šabacha.

Książka ukaże się w ramach serii wydawniczej „Film-o-znawcy”, która jest efektem współpracy Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego i Wydawnictwa Szkoły Filmowej w Łodzi.

„Teksty zostały ułożone zgodnie z chronologią powstania filmów-adaptacji. Przedmiotem rozważań autorów – wśród których znaleźli się zarówno młodzi pracownicy naukowi, jak i doświadczeni badacze z niemal wszystkich ośrodków akademickich w Polsce – stały się filmy-adaptacje utworów czeskiej literatury” – czytamy we wstępie do książki „Hrabal i inni. Adaptacje czeskiej literatury” pod redakcją Ewy Ciszewskiej i Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej.

„Wśród pierwowzorów literackich znalazły się przede wszystkim powieści i opowiadania, niemniej warto zwrócić uwagę na obecność bajki Otik napisanej przez Jaromira Erbena, która stała się postawą scenariusza filmu Jana Švankmajera (tekst Moniki Marlickiej-Robert) oraz wyjątkowy przypadek postaci błękitnookiego kowboja Lemoniadowego Joe, stworzonego przez pisarza, scenarzystę i rysownika Jiřego Brdečkę, który pojawiał się na kartach komiksów, na deskach teatralnych, w utworach literackich, a największą sławę zyskał za sprawą filmu Oldřicha Lipskiego. Prześledzeniem kulturowych wcieleń tejże postaci zajęła się Magdalena Kamińska. Pomiędzy filmami analizowanymi w naszej książce odnajdziemy dzieła zaliczane dziś do klasyki kina – Żart Jaromila Jireša (tekst Ewy Ciszewskiej), Postrzyżyny Jiřego Menzla (rozważania Macieja Roberta) czy Śmierć pięknych saren Oty Pavla (artykuł Joanny Wojnickiej). Równie ważne miejsce zajmują w niej utwory nieco zapomniane, a czasami po prostu bardzo trudno lub w ogóle niedostępne polskiemu widzowi. Wśród nich warto przywołać film Cześć i chwała Hynka Bočana (tekst Michała Tabaczyńskiego) czy Krakatit i Ciemne słońce – adaptacje prozy Karela Čapka autorstwa Otakara Vávry (opisane w artykule Mariusza Guzka). Nie pominięto także przebojów czeskiego kina ostatnich lat – melodramatu Żelary Ondřeja Trojana (artykuł Grażyny Stachówny), znanych i popularnych także w Polsce dzieł Jana Hřebejka inspirowanych pisarstwem Petra Šabacha (rozważania Evy i Jana Zamojskich) czy filmów powstałych na podstawie prozy najbardziej dziś poczytnego czeskiego pisarza, Michala Viewegha (teksty Joanny Aleksandrowicz i Urszuli Wolak)” – piszą Ewa Ciszewska i Ewelina Nurczyńska-Fidelska.

W książce znalazły się także opisy adaptacji czeskiej literatury dokonanych w innych (niż czeskich i słowackich) kręgach kulturowych – przez Amerykanina Philipa Kaufmana, który podjął się adaptacji „Nieznośnej lekkości bytu” Milana Kundery (tekst Rafała Koschanego) czy Polaka Tadeusza Chmielewskiego, autora kryminału „Wśród nocnej ciszy” powstałego w oparciu o prozę Ladislava Fuksa (rozważania Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej). Szczególny przypadek stanowią etiudy studentów reżyserii Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego, dla których inspiracją stał się „Proces” Franza Kafki (analiza Dobromiły Gołębiak).

Portal Novinka.pl objął patronat nad tą publikacją.

( łg)