Dzień czeskiej państwowości. Jak Czesi obchodzą to święto narodowe?

Na ślady św. Wacława można w Pradze natrafić na każdym kroku |fot. Ales Tosovsky

Dziś Czesi obchodzą święto państwowe, upamiętniające męczeńską śmierć patrona Czech św. Wacława. Czy ta okazja jest dla nich czymś więcej, niż dniem wolnym od pracy?

Dzień czeskiej państwowości został ustanowiony świętem narodowym 24 marca 2000 roku. Tego dnia przypada rocznica śmierci Wacława I, księcia Czech z dynastii Przemyślidów i świętego Kościoła Katolickiego. To on zapoczątkował umacnianie chrześcijaństwa na ziemiach czeskich. Dzięki jego staraniom wybudowano romańską rotundę na Hradczanach, której pozostałości widoczne są do dziś. Męczeńską śmierć poniósł z rąk zamachowców 28 września 935 roku, przed kościołem w miejscowości Stara Boleslav. Zabójstwo zlecił jego młodszy brat Bolesław I, który chciał przejąć władzę. Życie Wacława I i jego śmierć już w X wieku stały się źródłem kultu, który w XI i XII wieku szerzył się także na ziemiach polskich. Jego ciało przeniesiono do kościoła św. Wita, którego był fundatorem. W drugiej połowie XI wieku został kanonizowany, a następnie uznany za patrona Czech i Pragi. Zawołanie „Svaty Vaclav!” dla naszych sąsiadów było hasłem patriotycznym. Na cześć patrona nazwano jeden z największych placów w Pradze, Plac Wacława. Znajduje się na nim posąg władcy na koniu, wykonany przez Josefa Václava Myslbeka. Od lat 20 ubiegłego wieku obserwował z grzbietu swojego wierzchowca, najważniejsze wydarzenia w historii swojego narodu. Pomnik ten sparodiował  David Černerny rzeźbą „Koń” w praskiej Lucernie, na której książę siedzi na odwróconym martwym koniu. Zabójstwo i uczczenie pierwszego czeskiego świętego i męczennika, stały się również kanwą wielu utworów i legend. Jedna z nich głosi, że śpi on ze swymi rycerzami na górze Blaník.

Dla upamiętnienia  św. Wacława, 28 września w Starej Boleslavi organizowana jest tradycyjnie procesja.  Wieczór wcześniej z praskiego Hradu przewożone są jego relikwie na miejsce uroczystości.  Od 2006 roku robi to straż zamkowa. Przy dźwięku dzwonów relikwie są wnoszone do bazyliki św. Wacława, do dawnej romańskiej krypty św. Kosmy i Damiana i umieszczone na ołtarzu.  W roku 2009 tego dnia tamtejszą bazylikę odwiedził papież Benedykt XVI, a następnie odprawił mszę.  Tegoroczne uroczystości odbywają się pod hasłem „Czesi w świecie”.  Z okazji święta, do Czech przyjechało wielu krajan z zagranicy. W Teatrze Narodowym ogłoszono zwycięzcę ankiety „Zagraniczny Czech” roku 2012. Tytuł otrzymała Běla Gran Jensenova z Norwegii, założycielka ruchu „Stonoga”, który pomaga dzieciom w czeskich szpitalach. Czesi o swoim pochodzeniu przypominają podczas wystaw, koncertów i spotkań organizowanych przez cały tydzień. Dzisiejszy dzień, był okazją do przyjrzenia się, jak obchodzą święta narodowe i czy np. wieszają flagi przed domem. Według portalu Lidovky.cz, wielu osobom wydaje się to kłopotliwe i niezręczne. Portal opublikował dziś wyniki sondażu przeprowadzonego ostatnio w Czechach, który dotyczy znaczenia słowa „patriota” oraz skojarzeń jakie wywołuje.

źródło:lidovky.cz

[Ewa Gajewska]