Premiera filmu „Europa Środkowa idzie na wolność”

Film pokazuje, jak często już zapomniane wydarzenia oraz formy współpracy z lat 80. wpłynęły na bieg historii państw, takich jak Polska, Czechy, Słowacja i Węgry | fot. materiały producenta

W dniu 27 maja o godzinie 18.00 w Kinie Muranów odbędzie się uroczysta premiera filmu Mirosława Jasińskiego „Europa Środkowa idzie na wolność”, który powstał przy współpracy Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność oraz Ośrodka Pamięć i Przyszłość.

Po projekcji odbędzie się dyskusja z twórcami i bohaterami filmu, w której udział wezmą: Petruška Šustrova, Jan Krzysztof Bielecki, Ján Čarnogurský, Ákos Engelmayer, Michael Kocáb, Grzegorz Kostrzewa-Zorbas oraz Jan Rydel. Spotkanie poprowadzi Aleksander Kaczorowski.

Najnowszy film dokumentalny Mirosława Jasińskiego – legendy ”Solidarności Polsko-Czechosłowackiej” – „Europa Środkowa idzie na wolność” przedstawia kluczowe wydarzenia polityczne, które miały miejsce w Polsce, Czechosłowacji i na Węgrzech na początku lat 90. oraz przyczyniły się do utworzenia Trójkąta Wyszehradzkiego, a tym samym – usunięcia wojsk radzieckich z regionu. Pokazuje on jak dawne, często nieformalne, kontakty oraz współpraca ruchów opozycyjnych przyczyniły się do uwolnienia się krajów Europy Środkowej spod wpływów Związku Radzieckiego.

4 czerwca 1989 roku odbyły się w Polsce pierwsze częściowo wolne wybory w bloku wschodnim, zakończone zwycięstwem Solidarności. W ich wyniku powołano do życia rząd Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego niekomunistycznego premiera po tej stronie Żelaznej Kurtyny. W dniach 3-5 listopada 1989 roku zorganizowano we Wrocławiu Międzynarodowe Seminarium „Europa Środkowa. Kultura na rozdrożu – pomiędzy totalitaryzmem a komercjalizmem” oraz Przegląd Czechosłowackiej Kultury Niezależnej. Stanowiły one zwieńczenie działań środowiska Solidarności Polsko-Czechosłowackiej.

Tydzień później – 8/9 listopada – upadł Mur Berliński, otwierając drogę do zjednoczenia Niemiec. Dwa tygodnie później – 17 listopada – rozpoczęła się w Pradze Aksamitna Rewolucja, w wyniku której prezydentem Czechosłowacji został lider opozycji Vaclav Havel. W tym czasie na Węgrzech uzgodniono już zorganizowanie w pełni demokratycznych wyborów. Wieloletnia współpraca środowisk opozycyjnych Polski, Czechosłowacji i Węgier, tworzących po 1989 roku nowe elity polityczne, wpłynęła na ścisłą kooperację tych krajów, która zaowocowała realizacją dwóch wielkich przedsięwzięć – powstania Trójkąta Wyszehradzkiego i wyprowadzenia wojsk sowieckich z całego regionu. Coś, co dziś przyjmowane jest za oczywistość, w praktyce odbyło się w złożonych, często dramatycznych okolicznościach. W krytycznych momentach to właśnie dawne kontakty i zbudowane wtedy zaufanie pozwalały na podejmowanie decyzji, które – jak się okazało – miały kluczowe znaczenie dla dalszych losów naszego regionu.

Reżyserem filmu jest Mirosław Jasiński – współzałożyciel Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Uniwersytecie Wrocławskim, inicjator podziemnej Polsko-Czechosłowackiej Solidarności, późniejszy dyrektor  Polskiego Instytu w Pradze, autor filmów dokumentalnych „Gry leśne, uliczne i piwniczne“ oraz „Czechy po pięciu latach“.

Strona wydarzenia: https://www.facebook.com/events/199139806899935/

[materiały organizatora]