Ewa Gajewska, Łukasz Grzesiczak: Wybór Jorge Mario Bergogliego na papieża jest dla Pana zaskoczeniem?
Antonín Randa: Tak. Osobiście nie przewidywałem tej kandydatury. To zaskoczenie dla całego czeskiego Kościoła: ani w kuluarach, ani w czeskich mediach to nazwisko w kontekście konklawe się nie pojawiało.
To dobry kandydat z perspektywy czeskiego Kościoła?
Wyboru oczekiwałem w wielkim napięciu, ale też i z obawami. W polityce mówi się, że każdy naród ma rząd, na jaki zasłużył. Nie wiem, czy odnosi się to do kościoła w przypadku papieża, jeśli tak to znaczy, że na tak fantastycznego papieża zasługujemy. Jest to wielka szansa ograniczyć wpływ niektórych kościelnych urzędników (o nich niektórzy zwykli mówić, że już chyba w ogóle nie wierzą w Boga) i zwrócić Kościół zwykłym ludziom.
Co wybór nowego papieża znaczy dla katolików w Czechach?
Wybór papieża wywołał ogromne nadzieje wewnątrz Kościoła, ale zainteresowanie jest widoczne również w środowisku świeckim. Papież zdecydowanie zaciekawia. W Republice Czeskiej aktualnie rozpatrywana jest kwestia restytucji mienia kościelnego (rząd uchwalił – pomimo protestów ze strony opozycji i większości obywateli – zwrot zagrabionego przez komunistów majątku kościelnego), a Kościół jest przedstawiany przez media jako chciwa instytucja, która odzyskany majątek przekaże do „gardła” jeszcze bardziej zachłannemu Watykanowi. Myślę, że nowy papież ma wielką szansę ten fałszywy wizerunek zmienić i przywrócić zaufanie czeskiemu Kościołowi, którym się cieszył w okresie aksamitnej rewolucji w 1989 roku.
Jakie są najważniejsze problemy dzisiejszego czeskiego Kościoła?
Jak już wspomniałem, chodzi o kwestię zwrócenia majątku kościelnego, który powinien zostać oddany jeszcze w tym roku, jeśli Trybunał Konstytucyjny nie zniesie decyzji rządu. Czeski Kościół wkracza do nowego etapu, ponieważ po upłynięciu pewnego okresu będzie sam płacił za swoich duchownych i troszczył się o swoje dobra. Dotychczas ksiądz był właściwie urzędnikiem, którego opłacało państwo. Ten krok wzbudza obawy, czy Kościół sobie z tym poradzi i majątek nie zostanie rozkradziony, ale także wielkie nadzieje, albowiem dzięki temu mogą się poruszyć zastałe wody czeskiego Kościoła i w ramach instytucji kościelnych łatwo mogą się wybić zdolni ludzie z odważnymi i nowoczesnymi pomysłami.
Antonín Randa – czeski katolicki publicysta, redaktor naczelny magazynu „Katolický týdeník”.