Marcin Żerański „Śląsk Cieszyński od Bielska do Ostrawy” [recenzja]

Marcin Żerański pochodzi z Ostrołęki. Jest grafikiem i rysownikiem. Od lat mieszka na Pastwiskach, cieszyńskiej dzielnicy, która jeszcze półwieku temu była samodzielną wsią na Śląsku Cieszyńskim. To właśnie od niej swą nazwę wzięła popularna dziś i ceniona Pracownia na Pastwiskach – wydawnictwo specjalizujące się w publikowaniu autorskich przewodników w zachwycającej szacie graficznej.

Największą popularność Marcinowi Żerańskiemu przyniosła książka „Cieszyn i Czeski Cieszyn. Śladem tramwaju”, w której zaproponował zwiedzaniu dwóch płuc podzielonego dziś miasta śladem tramwajowej linii, która przed wojną nadawała miastu charakter metropolii. Od czasu tej publikacji pod znakiem Pracowni ukazały się m.in. przewodnik po ewangelickim Słupsku i Węgrowie, książka o czeskiej i węgierskiej Małopolsce (wraz z wydaniami na czeski i węgierski) oraz tomik poetycki z miniaturami prozą „Spotkania” Dariusza Łukaszewskiego.

W swoim najnowszym przewodniku Marcin Żerański oprowadza nas po historycznym Śląsku Cieszyńskim od Bielska-Białej do Ostrawy. To pełen stereotypów i kulturowych sporów obszar, który stał się ofiarą historii 20 wieku. Żerański z dala od nacjonalistycznego zacietrzewienia, być może paradoksalnie pomaga mu w tym status osoby rodzinnie nie zawikłanej w dzieje tej ziemi, pokazuje piękno Śląska Cieszyńskiego i jego bogactwo kulturowe. Uczy, oprowadza, bawi w doskonałej szacie graficznej i edytorskiej.

Marcin Żerański „Śląsk Cieszyński od Bielska do Ostrawy”, Pracownia na Pastwiskach, 2012.

[Łukasz Grzesiczak]