W poniedziałek ukazała się wyjątkowa książka „O Podhalu, Galicji i… Piłsudskim. Szkice nieznane”. To niedrukowany dotychczas w Polsce zbiór szkiców Jaroslava Haška. Są one owocem wędrówek autora po ziemiach polskich, które w tym czasie były częścią austriackiej Galicji.
Na książkę składa się wybór 26 tekstów, które wstępem opatrzył Aleksander Kaczorowski. Daje on czytelnikowi pewne wskazówki jak odczytywać teksty Haška, stąd się wzięły i dlaczego są napisane w taki sposób. Zbiór szkiców zawiera także biografię autora „Przygód dobrego wojaka Szwejka”. W Galicji pojawił się on w 1901 roku. Podróżując po ziemiach polskich, pisał teksty dla najpoczytniejszych czeskich gazet. W tym czasie tereny te uchodziły za zacofaną i zapomnianą przez władzę prowincję monarchii habsburskiej. W swoich tekstach Hašek poświęca najwięcej uwagi mieszkańcom wsi. Akcja rozgrywa się na polach, w chałupach i karczmach. Interesują go także sprawy bardziej „światowe”. Opisuje m.in. spór między Węgrami, a Galicją o to, do kogo należy Morskie Oko i kto powinien ratować turystów w regionie przygranicznym. O Polakach Hašek nie zawsze pisze w superlatywach. Nawet marszałkowi Piłsudskiemu się oberwało. Jego fikcyjny pamiętnik stworzony przez autora, to zdaniem Mariusza Szczygła najlepszy znany mu portret marszałka. O książce napisał:
„Dobrze się stało, że zebrano wreszcie jego teksty o Galicji sprzed stu lat, bo możemy się w nich przeglądać do woli. Polacy u Haška są śmieszni jak dobry wojak Szwejk. Tylko że oni żyją ułudą i imponderabiliami, a on jest od nich mądrzejszy, bo bardziej racjonalny.
Wieńcząca książkę opowieść Haška o Piłsudskim w Paryżu – w postaci jego rzekomego pamiętnika – to najlepszy portret marszałka, jaki znam. Nikogo u nas nie byłoby stać na taki tekst ani dziś, ani 90 lat temu.”
Strona wydawnictwa: http://www.przybylik.pl/
Audycja o książce w radiowej Trójce
[eg]