Czeskie sery – subiektywny przewodnik

fot. jenzeny.cz

Czeska kuchnia w dużej mierze opiera się na serach. Pewnie każdy z Was podróżując po hospodach spotkał się ze smaženým sýrem. To jedno z kultowych dań naszych sąsiadów– panierowany, smażony ser, najczęściej Edam lub Ementaler. Jak się okazuje, czeska kultura sera na tym się nie kończy. Oto subiekty przewodnik po serach typowo czeskich oraz czeskich odpowiednikach europejskich serów.

1. Abertamský sýr (Abertam) – półtwardy owczy ser, przyprawiany ziołami, o dosyć ostrym smaku, nieregularnym kształcie spłaszczonego koła, z żółto-pomarańczową skórką. Używany przez Czechów do zapiekania. Ze względu na jego silny aromat, można podawać go z ciemnym i jasnym piwem. Nazwę zawdzięcza miejscowości, w której pierwotnie był wytwarzany. Tradycja wyrabiania tego sera sięga XVII w. Początkowo do jego tworzenia używano mleka koziego, dziś jest to mleko owcze.

fot. www.niam.pl

2. Blaťácké zlato – miękki ser, pokryty złoto-żółtą skórką, o delikatnie gorzko-migdałowym smaku. Jest to odpowiednik włoskiego sera Bel Paese. Wyrabia się go w formie okręgów. Dostępne są również wersje z zielonym pieprzem lub orzechami włoskimi.  Świetnie pasuje do świeżego, białego wina. Początki produkcji rozpoczęła Mleczarska Spółdzielnia Taborska w roku 1938. Dziś produkcją zajmuje się firma Madeta.

fot. Wikimedia Commons

3. Hermelín – miękki ser podpuszczkowy z mleka krowiego, pokryty z zewnątrz szlachetną białą pleśnią. Jego kształt przypomina krążek. Jest odpowiednikiem francuskiego Camemberta. Jest to wielki przysmak Czechów, którzy przyrządzają go na wiele sposobów. Jednym ze specjałów jest nakládaný hermelin, czyli marynowany ser, który świetnie nadaje się jako przekąska do piwa.

fot. www.nakladany-hermelin.cz

4. Jarošovský pivní sýr – półmiękki, pełnotłusty ser dojrzewający typu Romadur o ostrym smaku. Ma kształt prostopadłościanu. Pod cienką pomarańczową skórką znajduje się miękki, żółty, delikatny miąższ. Nadaje się jako przekąska do piwa lub dodatek do deski serów. Obecnie wyrabia się go w Serowarze Braci Brunnerów.

fot. www.akcniceny.cz

5. Jadel – miękki, parzony ser z owczego lub krowiego mleka. Kształtem przypomina warkocz. Ser występuje także w postaci wędzonej, czy z dodatkiem przypraw. Jest świetnym dodatkiem do sałatek. Równie idealnie sprawdza się w zapiekankach, ponieważ nie traci swojej konsystencji pod wpływem temperatury. Jest spokrewniony z mozzarellą.

fot. www.e-syry.cz

6. Kwargle – serki dojrzewające formowane w krążki o średnicy 3-4 cm z mocno solonego twarogu z kminkiem. Produkowane głównie na Morawach.  Do tej kategorii serów należą serki ołomunieckie.

fot. www.notatnikkuchenny.pl

7. Lovecký sýr – tzw. ser myśliwski. Jest to rodzaj półmiękkiego, sera z krowiego mleka. Występuje w różnych wariantach – obtaczany w przyprawach, z czosnkiem lub wędzony. Ser pierwotnie ma swoje korzenie na Litwie, jednak w czeskiej kuchni znalazł swoje stałe miejsce.

fot. www.kmotr.cz

8. Niva – to czeska, bardziej sucha wersja francuskiego sera Roquefort. Jest to miękki ser z niebieską pleśnią. Ma charakterystyczny ostro–słony smak. Świetnie nadaje się jako dodatek do potraw. Czesi używają jej w swojej kuchni dosyć często, dodając ją do zapiekanek, mięs i sałatek.

fot. www.labuznik.cz

9. Olomoucké tvarůžky albo olomoucké syrečky – to tradycyjny czeski ser dojrzewający, produkowany z odtłuszczonego mleka. Jego cechy charakterystyczne to szklista struktura, wyraźny zapach i smak oraz kształt małych krążków. Pierwsze wzmianki o serach pochodzą z XV w. Pierwotnie były to wiejskie twarożki, wyrabiane w okolicznych miejscowościach. Obecną nazwę zawdzięczają targom w Ołomuńcu, na których serki były sprzedawane.

fot. www.moraviasilesia.cz

10. Parenica – co prawda to tradycyjny słowacki ser,  ale bardzo często możemy go spotkać w czeskich sklepach. To półmiękki, niedojrzewający, parzony owczy ser, o bardzo delikatnym smaku. Ma charakterystyczny kształt skręconej wstążki.

fot. www.casprezeny.azet.sk

[Aleksandra Dziewa]